Bit by Bit. Digitale Landschappen*

In de tentoonstelling Bit by Bit verkoopt kunstenaar Noa Jansma de wolken uit de lucht boven Schiedam. Muhcine Ennou laat de droomlandschappen zien waarin je virtueel kunt wegdromen. En Hi Kyung Eun maakt de ongrijpbare wereld van bits en bites tastbaar, en zelfs breekbaar.

Nieuwe leefomgeving
In het verlengde van de tentoonstelling Levend landschap, een grote presentatie met zes eeuwen kunst in de Zuid-Hollandse Maasdelta, laten de drie kunstenaars zien hoe er onder invloed van de razendsnel veranderende technologie een heel nieuw soort landschappen ontstaat. Hoe ziet onze leefomgeving er in de digitale realiteit eigenlijk uit? De bit uit de titel van de tentoonstelling verwijst naar een kleine computereenheid waarmee je digitale werelden kunt bouwen. ‘Bit by Bit is een experimentele tentoonstelling die we dankzij een bijdrage van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap kunnen maken’, zegt museumdirecteur Anne de Haij.

Investeren in een wolk
Wolken, we kennen ze allemaal, maar wie bezit ze eigenlijk? Lig je in de installatie van Noa Jansma, dan kun je je favoriete exemplaar kiezen, de prijzen variëren van € 0,50 tot € 10.000. De installatie Buycloud van Noa Jansma (1996) gaat niet alleen over digitaal eigenaarschap van zoiets vluchtigs als een wolk, maar ook over een van de grote onderwerpen van deze tijd: het klimaat. Wetenschappers voorspellen dat de huidige uitstoot van schadelijke stoffen ervoor zorgt dat de wattige wolken over 100 tot 150 jaar zijn verdwenen. Door marktwerking stijgt de prijs van een product wanneer deze schaars is. Nu een wolk kopen lijkt dus een goede investering.

Digitale landschappen
Terwijl Jansma je ’echte’ wolken boven Schiedam digitaal aanbiedt, laat Muhcine Ennou (1991) alleen denkbeeldige landschappen zien. Hij dompelt je onder in zijn ‘levensechte’ droomwereld, gemaakt in een eindeloze flow van creativiteit. Ook Ennou’s digitale werk leent zich goed voor de online verkoop. Schaf je zijn werk aan dan krijg je een onvervangbaar digitaal eigendomscertificaat, een Non-Fungibel Token (NFT). De NFT’s van Ennou kun je onder andere vinden in Foundation.app op het platform OpenSea.

Keramieken beeldschermen
Kunstenaar Hi Kyung Eun (1995) is geïnteresseerd in de werking van het digitale landschap op een persoonlijk en intiem niveau. Met de installatie Strange Cohabitation bouwde ze een plek waar haar digitale zelf kan wonen. Je ziet fragmenten uit haar dagelijks leven geprojecteerd op keramieken beeldschermen. Die laatste maakte ze met 3Dprinter. Op die manier bouwt de kunstenaar een brug tussen de fysieke en de virtuele wereld.

Programmalijn Nieuwe kunst
Bit by Bit is onderdeel van de experimentele programmalijn Nieuwe Kunst van het Stedelijk Museum Schiedam. Daarbij werkt het museum samen met nieuwe netwerken die ontstaan uit populaire cultuur en/of niet-westerse kunsttradities. De pop-up tentoonstelling Glashard. Post-graffiti in De Glasfabriek Schiedam maakte eerder onderdeel uit van deze programmalijn.

Met dank aan
Gemeente Schiedam, Ministerie van OCW, Mondriaan Fonds

Beeld: bezoekers in de tentoonstelling Bit by Bit. Digitale Landschappen Fotografie: Aad Hoogendoorn